ORO ALLA PATRIA: "FORSE ANCHE TRA UN POCO DI TEMPO"

21 agosto 2012 - Il racconto di Mengù della storia di sua nonna e di molte famiglie italiane che nel 1935 dovettero offrire la propria vera d'oro per gli scopi bellici del fascismo. La situazione attuale potrebbe portare ancora ad una situazione di questo tipo?

Fede di ferro che portava stampigliata la dicitura: ORO ALLA PATRIA - 18 NOV.XIV che veniva data a coloro i quali donavano la propria fede d'oro

Nòna, nòna parché la tò véra la stralüsa mìga e l’è àa ‘n pìt rüginénta ?
Isci gh’éri dìcc a l’àva ‘n dei ‘agn ’50 ilò a Rùnch ‘ntànt che la preparava giù ‘l pastùn per li galìni.
La véra de nòzi dèla mè màma, che l’éra ilò tacàda àla nòna a preparà ‘l pastùn ‘n dèla sègia, la stralüsìva tüta d’òr.
L’àva la m’à dìcc: Stelàscia, làsum fìni de preparà ‘l pastùn perché li galìni li ma sòlta adòs per la grant fàm, pòo ta cünti ‘l parchè la mè véra la stralüsìs mìga cùma chèla dèla tò màma e l’è àa ‘n pìt rüginénta.
Saràa fò l’ànta del pulée la m’à dìcc: Chèsta chilò che pòrti adès l’è mìga la véra che ‘l m’à regalàa ‘l tò av Méngu quàndu ‘n sa spusàa.
‘L tò por av l’éra ‘n sciurèt . ‘L m’éra regalàa a dùu uregìn d’or e dùi sedèli de ràm lauràdi. ‘L m’éra àa dìcc : Virgìnia chèsti sedèli i è per ‘ndà al büi de S. Maria a tö l’àqua per preparà ‘l disnà e la scéna.
Adès tà la cünti.
L’è stàcc ‘n dèl ’35. ‘L tò por av ‘l gh’éra già pü e mì sòo restàda ‘ndrée cun dùu raisìn: ‘l tò pà e la tò zia Rita.
Alùra l’éra gràma, parò u mìga maiàa fò la véra e i uregìn d’or e li dùu sedèli de ràm per pagà i débit.
Alùra ‘l gh’éra ‘l fascìsmu e la guèra de Etiopia.
Ma regòrdi che l’éra ‘na brüta e frègia giurnàda del dicembre del ’35.
I éra fàcc grant prupagànda ‘n tüta Italia per ramà sü or. Tücc chèi che i vuléva , sfà per dì, i duéva dàch “ l’or àla Patria “ per giütà a tirà sü la sòrt déla Naziùn dàla miséria e giütà chèi che i éra ‘n guèra.
Nòtri italian ‘n sa gént de cör. Regòrdi che tanta gént de chilò rée la dàcc l’or che gh’éra ‘n cà, àa l’argént de li culàni e dei brascialèt.
Mi gòo dàcc la m’è véra d’or. Parò i uregìn i ù piacàa e i iscì, cùma ta vèdet, i pòrti amò adès.
I cüntava che fina la regina Elena la gh’éra dàcc la véra d’or.
Lùr ‘n càmbiu i m’à dàcc la véra d’azzal che l’è chèla che pòrti e l’è àa ‘n pit rüginénta.
Piscinèla, mì g’òo dàcc l’or àla Patria. U fàcc ‘n grant sacrifizi perché séri ‘na pòra véduva cùn dùu fiöi de mantegni.
Iscì la ma cüntàa la mè ava, chèla òlta.
L’è pasàa uramài tancc àgn dal 1935, ma ‘l ma par che nòtri Italiàn ‘n sa amò piée de débit, cargàa de tàsi e àa cùn pòch laurà.
Vularèsi pò mìga che, ‘n dì u l’òtru, i nòs pulitìch i dumàndìs amò “ l’or àla Patria “ per desfescià fò ‘n pìt l’ecunumia e pagà i dèbit che ‘n g’à.
Vargün i cünta che ilò a Dongo quàndu i à catàa ‘l Dùce piacàa sü ‘n dè ‘n camiùn tudèsch i éra trùàa àa dui damigiàni pieni de véri d’ or.
‘N chèli damigiani fùrsi ‘l gh’éra int àa la véra dèla mè nòna Virgìnia de Rùnch.
De chèli dùu damìgiani de véri negügn i à pü saùu che fìn che i à fàcc.
Vergìn Maria ! I stüdius i dìss che la stòria la sa ripét sémpru!
‘N tàl casu i pulitìch i sàbis che mi, la mè véra d’or pödi mìga dunàla parchè, cun ‘l vegnì vècc ‘l ma sa sgunfiàa l’os dèl dìi e la véra d’or la ma vée pü fò.

Méngu